Młyny boże. Zapiski o Kościele i Zagładzie

 Jacek Leociak 

"jesteśmy coraz bliżej prawdy" można by rzec - cytując klasyka - po przeczytaniu niewielkiej książki profesora Leociaka. Prawda jednak jest smutna, bolesna i wstydliwa. Autor zebrał kolekcję postaw, wypowiedzi, dokumentów i zdarzeń mówiących o postawie kościoła wobec Holocaustu. Pokazywał tych, którzy ratowali i tych którzy nie ratowali - zachowując stosowne proporcje. Pokazał diabelstwo nacjonalizmu, nienawiść, obojętność tak zwanych mas, działanie nielicznych - czasem pod prąd i w ukryciu i milczenie hierarchow. Książka bardzo poruszajaca i ważna - zwłaszcza, że mimo upływu czasu postawy widać bardzo podobne. Do przeczytania zwłaszcza przez "wierzących i praktykujących" jako memento

Jak Polacy Niemcom Żydów mordować pomagali

Stefan Zgliczyński

Bardzo to była trudna i smutna lektura. Książka o tym aspekcie naszej historii o którym  wolelibyśmy nie wiedzieć, puścić w niepamięć, a niektórzy chcą go - jak to się dzisiaj mówi - "wygumkować" i uznać za niebyły. Ale wszystko, o czym pisze Zgliczyński, teksty, które skrupulatnie przytacza, fakty, o których pisze wskazując źródła historyczne - zdarzyło się naprawdę. To jest książka o polskim antysemityźmie. Autor pokazuje jego źródła i jego skutki. Temat, którego w Polsce jeszcze nie przepracowaliśmy - nie zmierzyliśmy się z włąsną historią, a prawda, chocby najboleśniejsza - jest o niebo lepsza od kłamstwa. Dlatego tę książkę warto znać - zwłaszcza, ż jej treści korespondują z innymi książkami, które ostatnio przeczytałem: Any Bikont, Moniki Sznajderman czy Mikołaja Grynberga

Sendlerowa - w ukryciu

Anna Krystyna Bikont

Bardzo dobra i bardzo ważna biografia, do tego świetnie napisana. W dobie obowiązującej polityki historycznej warto poczytać jak było naprawdę i przyłożyć prawdę rządowych przekazów do prawdy historycznej. Książka nie tylko o Sendlerowej ale też o trudnych relacjach polsko - żydowskich. To książka nie tylko o Sendlerowej - raczej o całym środowisku tej ogromnej mniejszości Polaków osób zaangażowanych w ratowanie Żydów. Ale też o Holokauście, o walce o przeżycie. I ostatecznie o Polakach - nie tylko tych szlachetnych, również tych obojętnych i tych cwanych, nikczemnych - bardzo trudna lektura. Sendlerowa w książce - postać zupełnie inna od tej , którą znamy z oficjalnych przekazów - Bikont odmitologizowała tę  lewicową aktywistkę, która na starość uwierzyła w swój mit.

Oskarżam Auschwitz. Opowieści rodzinne

Mikołaj Grynberg

Nazwałbym Mikołaja Grynberga "strażnikiem pamięci" drugiego pokolenia. Bo o drugim pokoleniu jet ta książka. Rozmowy z dziećmi ocalałych z holocaustu. Przejmujące - zwłaszcza, że autor sam jest takim dzieckiem i konfrontuje własne przeżycia z przeżyciami swoich rozmówców, co sprawia, że rozmowy są bardzo emocjonalne i szczere. Zadziwiające są wspólne doświadczenia - że tak to określę -psychologiczne. Podobne traumy, konfrontacje z własną historią, podobne opisy zachowań rodziców i podobne, smutne spojrzenie na Polskę i Polaków. Ważna pozycja - jak zresztą chyba każda z książek autora - tym bardziej, że (tak twierdzę) - my Polacy wciąż jeszcze tematu holocaustu nie przepracowaliśmy - wszak była to też w pewnym sensie nasza historia.